Đa phần người già thường xuyên gặp phải tình trạng mất ngủ, ngủ ít, khó đi vào giấc ngủ và tình trạng này có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người già. Việc tìm ra nguyên nhân để đưa ra biện pháp khắc phục trở nên cần thiết đối với người già. Vậy nguyên nhân nào gây rối loạn giấc ngủ ở người già? Cách khắc phục tình trạng đó như nào? Dưới đây chúng ta cùng điểm mặt qua 6 nguyên nhân gây rối loạn giấc ngủ ở người già và cách khắc phục hiệu quả.

I. Nguyên nhân gây rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi

Chứng rối loạn giấc ngủ xảy ra khá phổ biến ở người cao tuổi. Theo thống kê, có trên 50% người lớn tuổi phải chịu ảnh hưởng của chứng bệnh này. Nguyên nhân có thể bất nguồn từ những lý do dưới đây:

1. Do ảnh hưởng của quá trình lão hóa:

– Càng lớn tuổi, tốc độ thoái hóa của các tế bào thần kinh càng diễn ra mạnh mẽ. Ước tính mỗi ngày, người cao tuổi có thể bị hủy hoại khoảng 3000 tế bào thần kinh. Điều này gây sa sút trị tuệ và ảnh hưởng đến chức năng hoạt động của não bộ, từ đó khiến cho chất lượng giấc ngủ không được đảm bảo.

2. Do môi trường sống:

– Môi trường sống đông đúc, chật chội, ồn ào, không đảm bảo điều kiện vệ sinh cũng có ảnh hưởng tiêu cực đến giấc ngủ của người lớn tuổi.

3. Chế độ dinh dưỡng không đầy đủ:

– Chế độ dinh dưỡng không đảm bảo cung cấp đầy đủ các dưỡng chất như magie, vitamin A, D, protein, kẽm, chất béo có thể khiến người cao tuổi bị mất ngủ, khó ngủ, cơ thể mệt mỏi, suy nhược.

– Ngoài ra, việc sử dụng nhiều chất kích thích và thói quen ăn khuya, uống nước nhiều trước khi đi ngủ cũng là nguyên nhân khiến cho người cao tuổi bị rối loạn giấc ngủ.

4. Tác dụng phụ của thuốc:

– Chứng rối loạn giấc ngủ được xem là một tác dụng phụ thường gặp khi người cao tuổi sử dụng một số loại thuốc điều trị bệnh trầm cảm, bệnh tăng huyết áp hay hội chứng Parkison…

5. Do tính chất công việc:

– Nhiều người đi du lịch nước ngoài nên bị thay đổi về múi giờ. Tình trạng này có thể gây rối loạn giấc ngủ.

6. Rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi do bệnh lý:

Đôi khi, hiện tượng rối loạn giấc ngủ ở người lớn tuổi có thể liên quan đến các vấn đề về sức khỏe.
Người bệnh nên cảnh giác với các bệnh lý dưới đây, đặc biệt là khi có biểu hiện rối loạn giấc ngủ kéo dài:

• Các căn bệnh dị ứng: Chẳng hạn như bệnh viêm mũi dị ứng, viêm da cơ địa, viêm da tiếp xúc. Những bệnh lý này đều khởi phát khi cơ thể có biểu hiện quá mẫn khi tiếp xúc với các yếu tố dị nguyên như bụi bẩn, nọc độc côn trùng, lông sâu… Hiện tượng này kích hoạt phản ứng dị ứng trong cơ thể. Nó gây viêm mũi, tắc nghẹt mũi, viêm ngứa, nổi mẩn trên da khiến người cao tuổi khó chịu, ngủ không yên giấc, thậm chí thường xuyên bị mất ngủ vào ban đêm.

• Bệnh về xương khớp: Viêm khớp, thoái hóa khớp, loãng xương hay bệnh thoát vị đĩa đệm nhìn chung đều có thể khiến người cao tuổi thường xuyên phải gánh chịu những cơn đau nhức khó chịu. Cơn đau có thể xuất hiện vào ban ngày lẫn ban đêm ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của người cao tuổi.

• Bệnh tim mạch: Các bệnh lý về tim mạch có ảnh hưởng trực tiếp đến việc lưu thông tuần hoàn máu, qua đó làm suy yếu hoạt động của các cơ quan cũng như não bộ của người lớn tuổi. Đây chính là điều kiện thuận lợi để chứng rối loạn giấc ngủ phát triển ở người cao tuổi.

• Bệnh trào ngược axit dạ dày: Những người mắc căn bệnh này thường xuyên phải đối mặt với tình trạng ợ chia, ợ nóng, ho, đau họng, buồn nôn. Hiện tượng trào ngược dạ dày thậm chí còn khiến người bệnh có cảm giác khó thở, nghẹt thở khi nằm ngủ. Tình trạng này kéo dài tất yếu sẽ dẫn đến rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi.

• Các rối loạn về thần kinh: Trầm cảm, lo âu, căng thẳng kéo dài hay tâm thần phân liệt là các rối loạn thần kinh thường gặp ở người cao tuổi. Tất cả đều có thể khiến người bệnh bị mất ngủ vào ban đêm, khó chìm vào giấc ngủ.

• Bệnh cường giáp: Căn bệnh này xảy ra khi tuyến giáp hoạt động quá mức. Nó đẩy nhanh quá trình trao đổi chất trong cơ thể khiến người bệnh luôn có cảm giác bồn chồn không yên, đồng thời kích thích thần kinh khiến người cao tuổi tỉnh táo, khó đi vào giấc ngủ

• Hội chứng ngưng thở khi ngủ: Hội chứng này xảy ra khi không khí ngừng lưu thông từ 10 giây trở lên. Hiện tượng này có thể khiến người bệnh bị thiếu oxy dẫn đến một loạt những ảnh hưởng xấu về mặt sức khỏe như tăng huyết áp bệnh mạch vành, nhồi máu cơ tim và cả bệnh rối loạn giấc ngủ.

II. Cách cải thiện tình trạng rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi

1. Tránh xa các chất kích thích

– Tránh các đồ uống chứa caffeine (cà phê, nhiều loại trà, sô-cô-la và một số loại nước ngọt) sau 1 hoặc 2 giờ chiều hoặc hoàn toàn không dùng nếu bạn đặc biệt nhạy cảm với caffeine. Caffein làm ngăn chặn tác dụng của adenosin, một chất của não tiết ra để thúc đẩy giấc ngủ. Hạn chế uống rượu, không dùng hơn 1 ly/ngày, tốt nhất không uống ít nhất 2 giờ trước khi đi ngủ. Rượu gây trở ngại cho giấc ngủ sâu và có thể cản trở việc thở. Ngưng hút thuốc và tránh khói thuốc lá. Nicotin làm cho khó rơi vào giấc ngủ và khó ngủ yên giấc.

2. Ngủ trưa ngắn

– Nếu không thể tỉnh táo vào buổi chiều, người cao tuổi nên có một giấc ngủ trưa ngắn từ 15 - 20 phút, thời gian này là đủ dài để cải thiện sự tỉnh táo nhưng không quá dài để cảm thấy chệnh choạng sau đó.

3. Tập thể dục

– Bắt đầu bài tập thường xuyên như đi bộ, chạy bộ hoặc bơi lội có thể giúp ngủ nhanh hơn, giấc ngủ sâu hơn và ít thức giấc thường xuyên hơn trong đêm. Tuy nhiên cần tránh tập thể dục trong vòng một vài giờ trước khi đi ngủ.

4. Làm cho phòng ngủ thành nơi riêng tư

– Trước khi ngủ, người cao tuổi nên ngồi thiền và đọc sách, giữ phòng ngủ mát mẻ, tối và yên tĩnh, giường nệm nằm thoải mái.

5. Thiết lập một lịch ngủ khoa học

– Một lịch đi ngủ thường xuyên sẽ giúp đồng bộ hóa chu kỳ của giấc ngủ/thức. Cần xác định ngủ trong bao lâu là tốt, đi ngủ mỗi đêm và thức dậy buổi sáng cùng một mốc giờ lặp lại hàng ngày.

6. Ăn uống hợp lý

– Cần kết thúc bữa ăn tối vài giờ trước khi đi ngủ, nếu cần bữa ăn nhẹ vào buổi tối, có thể ăn một ít đồ ăn dễ tiêu như: táo, sữa chua, ngũ cốc, sữa hoặc bánh mì nướng và mứt.

7. Không nên xem đồng hồ

– Nhìn những phút trôi qua khiến người già khó khăn hơn để trở lại giấc ngủ. Hãy xoay mặt đồng hồ để không thể nhìn thấy nó.

8. Thiết lập một thói quen thư giãn trước khi ngủ

– Ngồi thiền, nghe nhạc thư giãn trước khi ngủ. Tránh các hoạt động có thể gây căng thẳng như bàn luận công việc hoặc thảo luận các vấn đề gay gắt.

9. Hạn chế uống nước trước khi ngủ

– Giảm thiểu đi tiểu ban đêm khiến giấc ngủ bị gián đoạn, không nên uống bất cứ loại nước gì trong 2 hoặc 3 giờ trước khi ngủ.Nếu bị rối loạn giấc ngủ liên tục, không điều chỉnh được bằng các biện pháp điều trị thay đổi lối sống nêu trên, đặc biệt là tình trạng buồn ngủ vào ban ngày, người cao tuổi cần gặp các chuyên gia để được tư vấn. Sau khi loại trừ các nguyên nhân bệnh lý hoặc tâm thần, bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên, phương pháp tốt nhất để giải quyết mất ngủ.

III. Biểu hiện của rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi

Bệnh rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi bao gồm các triệu chứng đặc trưng dưới đây:

1. Ngủ nhiều

• Thời gian ngủ tăng quá mức, hơn 10 tiếng mỗi ngày

• Mặc dù ngủ nhiều nhưng vẫn có cảm giác buồn ngủ liên tục vào ban ngày

• Không có bệnh lý đi kèm

2. Rối loạn trong nhịp thức ngủ

• Thức nhiều về đêm và ngủ vào ban ngày

• Có cảm giác ngủ không được sâu giấc và có sự thỏa mãn về giấc ngủ khi thức dậy.

3. Mất ngủ

• Gặp khó khăn để chìm vào giấc ngủ

• Ngủ không sâu giấc

• Không duy trì được giấc ngủ quá lâu

• Có thể thức dậy nhiều lần trong đêm và khó để quay lại ngay với giấc ngủ

• Cơ thể mệt mỏi, uể oải khi ngủ dậy

4. Mộng du

• Mộng du cũng là một trong những triệu chứng của rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi. Tình trạng này xảy ra khi người bệnh tự động rời khỏi giường trong giấc ngủ một cách vô thức và sau đó hoàn toàn không còn nhớ bất kỳ chuyện gì liên quan. Trong lúc mộng du, người bệnh thường có nét mặt trống rỗng, mở hoặc nhắm mắt và không có phản ứng đáp lại khi người khác trò chuyện.

• Hiện tượng mộng du thường diễn ra ở giai đoạn 1/3 thời gian đầu của giấc ngủ. Mặc dù không gây ra biến chứng nghiêm trọng song người cao tuổi có thể bị chấn thương khi mộng du làm ảnh hưởng đến sức khỏe.

5. Biểu hiện hoảng sợ khi ngủ

• Người bệnh có những cơn hoảng sợ tột độ khi ngủ vào ban đêm

• Có thể la hét, phát ra âm thanh to hoặc cử động cơ thể mạnh

• Thở gấp

• Giãn đồng tử

• Vã mồ hôi

• Các cơn hoảng sợ có thể kéo dài từ 1 – 10 phút

• Sau khi ngủ dậy, người bệnh không còn nhớ đến tình trạng này.

>>> Xem thêm: Rối loạn giấc ngủ nên uống thuốc gì?

6. Gặp ác mộng khi ngủ

• Những cơn ác mộng có thể xảy ra với người cao tuổi ngay cả vào ban đêm lẫn ban ngày. Kèm theo đó, người bệnh có thể khóc, nói mớ và có thể nhớ được các chi tiết trong giấc mơ.

• Cơn ác mộng có thể chi phối đến cảm xúc của người lớn tuổi. Người bệnh có thể có cảm giác đau buồn, sợ hãi hoặc thậm chí là ám ảnh sau khi tỉnh dậy.

7. Ngủ rũ

• Mặc dù đã ngủ đủ giấc nhưng người cao tuổi mắc chứng ngủ rũ vẫn luôn có cảm giác thiếu ngủ, buồn ngủ liên tục. Tình trạng này diễn ra ngay cả khi đang hoạt động, trò chuyện với người khác. Các cơ hai bên bị mất trương lực một cách đột ngột.

IV. Cách phòng ngừa rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi

Vệ sinh giấc ngủ kết hợp với chế độ sinh hoạt, vận động hợp lý có thể giúp phòng ngừa và hỗ trợ đẩy lùi chứng rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi. Dưới đây là một số lời khuyên dành cho người bệnh:

1. Ngủ một giấc ngắn vào buổi trưa

– Giấc ngủ vào buổi trưa có thể giúp người bệnh bớt mệt mỏi và tỉnh táo hơn cho các hoạt động vào buổi chiều. Tuy nhiên, đừng ngủ quá nhiều vào giấc này vì giấc ngủ quá dài có thể khiến cơ thể chệnh choạng khi ngủ dậy và gây tỉnh táo, khó ngủ vào buổi tối. Người cao tuổi chỉ nên ngủ từ 15 – 20 phút mỗi ngày.

2. Nói không với các đồ uống có tính kích thích

– Để không bị mất ngủ vào ban đêm, người cao tuổi nên tránh sử dụng các thức uống chứa caffeine kể từ sau 1 hoặc 2 giờ chiều, đặc biệt là vào buổi tối. Chúng bao gồm các loại trà, cà phê, thức uống có socola hay các loại nước ngọt. Khi sử dụng các đồ uống trên, caffeine có thể ức chế hoạt động của adenosin – một chất đóng vai trò thúc đẩy giấc ngủ được não bộ tiết ra.

– Ngoài ra, để tránh bị rối loạn giấc ngủ, người cao tuổi cũng cần nói không với bia rượu và từ bỏ hút thuốc lá. Chúng không chỉ là tác nhân gây rối loạn giấc ngủ mà còn dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm trong cơ thể.

3. Chăm chỉ tập thể dục hàng ngày

– Tập thể dục mỗi ngày là phương pháp đơn giản để kéo dài tuổi thọ cho người cao tuổi, đồng thời nó cũng giúp cải thiện các triệu chứng của rối loạn giấc ngủ.

– Việc tập luyện đảm bảo cho quá trình lưu thông máu đưa dưỡng chất và oxy đến nuôi dưỡng não bộ
cũng như các cơ quan trong cơ thể. Qua đó nâng cao thể chất, sức khỏe, mang đến cho người bệnh một giấc ngủ ngon và sâu hơn.

– Người cao tuổi có thể tham gia tập luyện các bộ môn nhẹ nhàng, phù hợp với sức khỏe và lứa tuổi của mình như đi bộ, tập dưỡng sinh, thiền định, yoga… Mặc dù vậy cần lưu ý tránh tập luyện trước khi đi ngủ một vài giờ.

4. Thiết lập chu kỳ ngủ – thức khoa học

– Người cao tuổi bị rối loạn giấc ngủ nên tập cho mình thói quen đi ngủ và thức dậy vào cùng một mốc thời gian ở tất cả các ngày. Điều này có thể giúp thiết lập đồng hồ sinh học của cơ thể, ổn định chu kỳ ngủ – thức mỗi ngày.

5. Tạo không gian lý tưởng cho phòng ngủ

– Để không ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, người cao tuổi cần được nghỉ ngơi trong phòng có không gian yên tĩnh, thoáng khí, mát mẻ và có nệm hay giường nằm ngủ thoải mái. Phòng ngủ cũng phải đảm bảo đủ tối khi ngủ để dễ dàng chìm vào giấc ngủ nhanh hơn.

6. Không ăn khuya

– Bữa tối của người lớn tuổi nên kết thúc trước khi đi ngủ ít nhất vài tiếng để dạ dày tiêu hóa thức ăn kịp thời. Tránh ăn quá khuya gây đầy bụng, khó chịu, ảnh hưởng đến giấc ngủ.

– Nếu cảm thấy đói bụng, người già có thể uống một ly sữa hoặc ăn nhẹ với các đồ ăn dễ tiêu như táo, bánh mì để xoa dịu cơn đói cồn cào trong bụng.

7. Tránh các hoạt động gây kích thích thần kinh khi ngủ

– Bao gồm xem tivi, coi phim kinh dị, bàn bạc về công việc hay suy nghĩ quá nhiều đến một vấn đề nào đó. Những hoạt động này đều có thể khiến thần kinh bị kích thích dẫn đến khó ngủ, mất ngủ.

8. Không uống quá nhiều nước trước khi đi ngủ

– Hạn chế uống nước trước lúc đi ngủ từ 2 – 3 tiếng sẽ giúp người cao tuổi không phải bị đánh thức nhiều lần giữa đêm vì mót tiểu.

Trên đây là 6 nguyên nhân gây rối loạn giấc ngủ ở người già và cách khắc phục hiệu quả. Hy vọng bài viết trên hữu ích cho bạn đọc, chúc bạn và gia đình luôn mạnh khỏe và hạnh phúc !

Giải pháp cho bạn: Bổ sung thực phẩm chức năng tái tạo giấc ngủ tự nhiên bằng thảo dược

Thực phẩm chức năng không chỉ mang tới nhiều lợi ích tích cực đến sức khỏe và giảm nguy cơ mắc các loại bệnh khác nhau, chúng đem lại nhiều lợi ích trong việc cải thiện sức khỏe toàn diện

Giới thiệu đến bạn: PM NATURE PRO - TÁI TẠO GIẤC NGỦ TỰ NHIÊN BẰNG THẢO DƯỢC

PM Nature Pro giúp tạo ra giấc ngủ sinh học đến một cách tự nhiên khi cơ thể đòi hỏi nhu cầu nghỉ ngơi chứ không phải do ức chế thần kinh từ các loại thuốc an thần. Giấc ngủ tự nhiên sẽ giúp chúng ta sảng khoái thực sự sau khi thức dậy, tràn ngập năng lượng.

Mẹo chữa mất ngủ bằng hạt sen cực hiệu quả không phải ai cũng biết.

Công dụng PM Nature Pro giúp:

- Điều trị các triệu chứng HẬU COVID-19 lo lắng, bồn chồn, mất ngủ, suy nhược…

- Hỗ trợ điều trị các chứng loạn thần, rối loạn nhân cách do rối loạn giấc ngủ

- Giúp thư giãn, làm dịu căng thẳng stress, giảm lo âu, trầm cảm, suy nhược thần kinh, đau đầu, đau nửa đầu, mất ngủ, thiếu tập trung

- Chống rối loạn nhịp sinh học về lệch thời gian, múi giờ và địa lý

- Giúp điều hoà, ổn định các rối loạn tăng động, giảm chú ý, hành vi, cảm xúc, tự kỷ, tâm thần phân liệt…

- Đạt được giấc ngủ sâu nhanh chóng hơn, cải thiện chất lượng cuộc sống

- Tái tạo giấc ngủ tự nhiên (giấc ngủ sinh học)

- An toàn, không gây phụ thuộc, nhờn thuốc và không có tác dụng không mong muốn

- Hỗ trợ điều trị chứng động kinh, Parkisson, các rối loạn do hội chứng tiền mãn kinh…

- Lưu thông khí huyết, giảm đau đầu, ù tai, chóng mặt, hội chứng tiền đình, thiểu năng tuần hoàn não

- Ngăn ngừa tình trạng suy nhược, tăng sức đề kháng của cơ thể

Đối tượng sử dụng: Người trưởng thành mất ngủ, khó ngủ, ngủ không ngon giấc. Trẻ em bị rối loạn tăng động, giảm chú ý, tự kỷ cần tham khảo ý kiến bác sĩ